অশ্বত্থামা কোন আছিল?
মহাভাৰত যুগত (দ্বাপৰ যুগত ) অশ্বত্থামৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁক সেই যুগৰ অন্যতম শ্ৰেষ্ঠ যোদ্ধা হিচাপে গণ্য কৰা হৈছিল। তেওঁ গুৰু দ্ৰোণাচাৰ্য্যৰ পুত্ৰ আৰু কুৰু বংশৰ ৰাজগুৰু কৃপাচাৰ্যৰ ভতিজা আছিল।
দ্ৰোণাচাৰ্য্যই কৌৰৱ আৰু পাণ্ডৱক অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰত পাকৈত কৰি তুলিছিল। মহাভাৰতৰ যুদ্ধৰ সময়ত গুৰু দ্ৰোণে হস্তিনাপুৰ ৰাজ্যৰ প্ৰতি তেওঁৰ আনুগত্যৰ বাবে কৌৰৱসকলক সমৰ্থন কৰাটো উপযুক্ত বুলি ভাবিছিল।
অশ্বত্থামাও পিতৃৰ দৰেই শাস্ত্ৰ আৰু অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰত পাকৈত আছিল। পিতৃ-পুত্ৰৰ যুটিয়ে মহাভাৰত যুদ্ধৰ সময়ত পাণ্ডৱৰ সেনাবাহিনীক ভেঙুচালি কৰিছিল। পাণ্ডৱ সেনাক নিৰুৎসাহিত হোৱা দেখি কৃষ্ণই যুধিষ্ঠিৰক দ্ৰোণাচাৰ্য্যক বধ কৰিবলৈ কূটনীতিৰ আশ্ৰয় ল’বলৈ ক’লে।
এই পৰিকল্পনাৰ অধীনত যুদ্ধক্ষেত্ৰত প্ৰচাৰ হৈছিল যে অশ্বত্থামাক হত্যা কৰা হৈছে। দ্ৰোণাচাৰ্য্যই যেতিয়া ধৰ্মৰাজ যুধিষ্ঠিৰক অশ্বত্থামৰ মৃত্যুৰ সত্যতা জানিবলৈ সুধিছিল, তেতিয়া যুধিষ্ঠিৰে উত্তৰ দিছিল, ‘অশ্বত্থামা হাতো নৰো বা কুঞ্জৰো ৱা’ (অশ্বত্থামাক হত্যা কৰা হৈছে, কিন্তু মতা আছিল নে হাতী মই নাজানো)।
এই কথা শুনি গুৰু দ্ৰোণে পুত্ৰৰ মোহত অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ ত্যাগ কৰি বিভ্ৰান্ত ৰণক্ষেত্ৰত বহিল।পাঞ্চালৰ ৰজা দ্ৰুপদৰ পুত্ৰ ধৃষ্টদ্যুম্নেও একে সুযোগ গ্ৰহণ কৰি তেওঁক হত্যা কৰিলে।
পিতৃৰ মৃত্যুৱে অশ্বত্থামাক বিচলিত কৰি তুলিছিল। মহাভাৰত যুদ্ধৰ পিছত যেতিয়া অশ্বত্থামে পিতৃৰ মৃত্যুৰ প্ৰতিশোধ ল’বলৈ পাণ্ডৱ পুত্ৰসকলক হত্যা কৰিছিল আৰু ব্ৰহষ্ট্ৰৰ সহায়ত পাণ্ডৱ বংশৰ সম্পূৰ্ণ ধ্বংসৰ বাবে উত্তৰাৰ গৰ্ভত ডাঙৰ হৈ থকা অভিমন্যুৰ পুত্ৰ পৰীক্ষিতক বধ কৰিব গৈছিল , তেতিয়া ভগৱান কৃষ্ণই পৰীক্ষিতক ৰক্ষা কৰিছিল আৰু শাস্তি হিচাপে অশ্বত্থামৰ কপালৰ পৰা ৰত্ন আঁতৰাই নিস্তেজ কৰি যুগ যুগ ধৰি বিচৰণ কৰিবলৈ অভিশাপ দিছিল।
কোৱা হয় যে অসীৰগড়ৰ উপৰিও মধ্যপ্ৰদেশৰ জবলপুৰ নগৰৰ ‘গৌৰীঘাট’ (নৰ্মদা নদী)ৰ কাষেৰেও অশ্বত্থামা বিচৰণ কৰে। স্থানীয় ৰাইজৰ মতে, কেতিয়াবা মূৰৰ ঘাঁৰ পৰা ৰক্তক্ষৰণ বন্ধ কৰিবলৈ হলুদ আৰু তেলৰ দাবী কৰে।
জন্মৰ ৰহস্যঃ ভৰদ্বাজৰ ঋষিৰ পুত্ৰ দ্ৰোণৰ ঘৰত অশ্বত্থামাৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁৰ মাতৃ আছিল ঋষি শৰদৱানৰ কন্যা কৃপি। দ্ৰোণাচাৰ্য্যৰ বংশ আছিল অংগীৰা। তপস্যা কৰি থকা দ্ৰোণে পূৰ্বপুৰুষৰ আজ্ঞাত সন্তান জন্ম দিবলৈ কৃপিক বিয়া কৰাইছিল। কৃপিও আছিল অতি ধৰ্মপৰায়ণ, ভদ্ৰ আৰু তপস্যা।
জন্ম হোৱাৰ লগে লগে অশ্বত্থামে উচচৈশ্ৰৱ (ঘোঁৰা)ৰ দৰে ভয়ানক শব্দ কৰিলে, যি শব্দই সকলো দিশত আৰু আকাশত প্ৰতিধ্বনিত হৈছিল। তেতিয়া আকাশৰ পৰা এটা মাত আহিল যে এই বিশিষ্ট শিশুটিৰ নাম অশ্বত্থামা হ’ব:-
গৌতমৰ অশ্বত্থামা নামৰ পুত্ৰ নাছিল
