Ram Mandir: ৫ আগষ্ট ২০২০ তাৰিখটো ৰাম মন্দিৰৰ ইতিহাসত সোণালী আখৰেৰে লিপিবদ্ধ কৰা হৈছিল। ১৫২৮ চনৰ পৰা ২০২০ চনলৈকে ৪৯২ বছৰৰ ইতিহাসত বহু টাৰ্নিং পইণ্ট আহিছিল। বিশেষকৈ ২০১৯ চনৰ ৯ নৱেম্বৰৰ দিনটোত ৫জন ন্যায়াধীশৰ সাংবিধানিক বিচাৰপীঠে এই ঐতিহাসিক সিদ্ধান্ত দিছিল। অযোধ্যাৰ ভূমি বিবাদৰ গোচৰটো দেশৰ ভিতৰতে দীৰ্ঘদিনীয়া গোচৰৰ ভিতৰত অন্যতম। এই বিতৰ্কৰ ভেটি কেতিয়া স্থাপন কৰা হৈছিল আলোচনা কৰোঁ আহক।
১৫২৮-২৯ চনৰ ভিতৰত বাবৰি মছজিদ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। ১৫২৮ চনত বাবৰৰ সেনাপতি মিৰ বাকীয়ে অযোধ্যাত বাবৰি মছজিদ নিৰ্মাণ কৰাৰ পৰা এই বিবাদ আৰম্ভ হৈছিল। এই মছজিদটো মোগল যুগৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ মছজিদ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। এই সন্দৰ্ভত হিন্দু সম্প্ৰদায়ে দাবী কৰিছিল যে এই ঠাইখন ভগৱান ৰামৰ জন্মস্থান আৰু ইয়াত এটা প্ৰাচীন মন্দিৰ ৰাম মন্দিৰ আছিল । হিন্দু পক্ষৰ মতে ভগৱান ৰামৰ এই মন্দিৰ মূল গম্বুজৰ তলত আছিল।( বাবৰি মছজিদত তিনিটা গম্বুজ দ্বাৰা গঠিত আছিল।)
১৮৫৩-১৯৪৯ চনৰ ভিতৰত:
বাবৰৰ সৈনিকে নিৰ্মাণ কৰা এই মছজিদটোৰ নাম আছিল বাবৰি। কিন্তু মন্দিৰ ভাঙি বাবৰি মছজিদ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল নে নাই সেই সম্পৰ্কে এতিয়াও বিতৰ্ক চলি আছে যদিও বহু কিতাপত নিশ্চিতভাৱে উল্লেখ আছে যে মন্দিৰৰ সামগ্ৰীৰ পৰাই মছজিদ নিৰ্মাণৰ কাম আৰম্ভ কৰা হৈছিল। সেই সময়ত কি হৈছিল সেই সন্দৰ্ভত বহু দাবী উত্থাপন হৈছিল।
মছজিদটো নিৰ্মাণৰ ৩০০ বছৰৰ পাছত এই সন্দৰ্ভত বিতৰ্কৰ প্ৰথম আভাস দেখা গৈছিল । ১৮৫৩ চনৰ পৰা ১৮৫৫ চনৰ ভিতৰত অযোধ্যাৰ মন্দিৰ সন্দৰ্ভত বিবাদ আৰম্ভ হয়। ১৮৫৮ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত ব্ৰিটিছ প্ৰশাসনে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক স্থানত হিন্দুসকলক পূজা (আচাৰ) চলোৱাত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰে । মছজিদৰ বাহিৰত পূজা পাতল কৰিবলৈ অলপ কাষত ঠাই দিলে।
১৮৮৫ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে এই বিবাদ আদালতত উপনীত হয় । ইয়াত মহন্ত ৰঘুবীৰ দাসে ৰাম চাবুতৰাত মন্দিৰ নিৰ্মাণৰ বাবে আবেদন দাখিল কৰিছিল। ফৈজাবাদ জিলা দণ্ডাধীশে এই আৱেদন নাকচ কৰিছিল, তাৰ পিছত ৰঘুবীৰ দাসৰ আৱেদন ফৈজাবাদ আদালতলৈ গৈছিল। সেই সময়ত গোচৰৰ শুনানি গ্ৰহণ কৰি থকা ন্যায়াধীশ পণ্ডিত হৰি কিষানে এই আৱেদন নাকচ কৰিছিল।
১৯৩৬ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ছিয়া আৰু চুন্নী নামৰ দুটা সম্প্ৰদায়ৰ মুছলমানৰ মাজত কাজিয়া হয়। দুয়ো সম্প্ৰদায়ে বাবৰি মছজিদত নিজৰ অধিকাৰ সাব্যস্ত কৰিছিল। এই কথা দুয়োটা সম্প্ৰদায়ৰ ৱাকফ ব’ৰ্ডত উপনীত হয় আৰু দুয়োৰে মাজত যুঁজখন ১০ বছৰ ধৰি চলিল। এই যুঁজত ন্যায়াধীশে দিয়া সিদ্ধান্তত ছিয়া সম্প্ৰদায়ৰ দাবী নাকচ কৰা হয়।
আধুনিক যুগত যেতিয়াই অযোধ্যাৰ কথা কোৱা হয় তেতিয়াই তাত ৰাজনীতি শব্দটো নিশ্চয়কৈ ওলাই আহে। কিন্তু, ই দেশ বিভাজনৰ পিছতহে আৰম্ভ হৈছিল। পাকিস্তানৰ অস্তিত্ব আহিল আৰু এতিয়া অযোধ্যাত হিন্দু মহাসভাৰ হস্তক্ষেপ পোহৰলৈ আহিল।
১৯৪৯ চন: ১৯৪৯ চনৰ ২৩ ডিচেম্বৰৰ পৰা প্ৰকৃত বিতৰ্ক আৰম্ভ হৈছিল, যেতিয়া মছজিদত ভগৱান ৰামৰ মূৰ্তি পোৱা গৈছিল। হিন্দুসকলে ভগৱান ৰাম আবিৰ্ভাৱ হোৱা বুলি কোৱাৰ বিপৰীতে মুছলমানসকলে অভিযোগ কৰিছিল যে কোনোবাই ৰাতি তাত মূৰ্তিবোৰ মনে মনে ৰাখিছিল। ইউ পি(UP) চৰকাৰে প্ৰতিমূৰ্তিসমূহ আঁতৰোৱাৰ নিৰ্দেশ দিছিল যদিও জিলা দণ্ডাধীশ (ডি এম) কে কে নাইৰে দাঙ্গা আৰু হিন্দু আৱেগ জ্বলোৱাৰ ভয়ত এই নিৰ্দেশ কাৰ্যকৰী কৰাত অক্ষমতা প্ৰকাশ কৰে। এই ঘটনাৰ পিছত পৰিস্থিতি ইমানেই ভয়াৱহ হৈ পৰিল যে তেতিয়াৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী জৱাহৰলাল নেহৰু চৰকাৰে ইয়াক বিতৰ্কিত কাঠামো বুলি গণ্য কৰি তলা লগাই দিলে।
১৯৫০ চন: ফৈজাবাদ অসামৰিক আদালতত দুখন আবেদন দাখিল কৰা হয়। এখনত ৰামলালাৰ পূজাৰ অনুমতি বিচৰা হৈছিল আৰু আনখনত বিতৰ্কিত গাঁথনিত ভগৱান ৰামৰ মূৰ্তি ৰখাৰ অনুমতি বিচৰা হৈছিল। ১৯৫৯ চনত নিৰ্মোহী আখৰাই তৃতীয়বাৰৰ বাবে আবেদন দাখিল কৰে।
১৯৬১ চনত মুচলমানৰ ইউ পি চুন্নী ৱাকফ ব’ৰ্ডে বিবাদিত স্থান দখল কৰি প্ৰতিমূৰ্তি আঁতৰোৱাৰ দাবীত আবেদন দাখিল কৰে।
১৯৮৪ চনৰ পৰা পুনৰ গৰম হৈ পৰিল ৰাম জন্মভূমি বিতৰ্ক । এই সময়তে ৰাম মন্দিৰ আন্দোলন আৰম্ভ হৈছিল। এই সময়ত বিজেপিৰ জ্যেষ্ঠ নেতা লাল কৃষ্ণ আদবানীক এই আন্দোলনৰ নেতৃত্ব দিবলৈ নিৰ্বাচিত কৰা হৈছিল।
১৯৮৬ চনঃ ইউ চি পাণ্ডেৰ আৱেদনত ফৈজাবাদৰ জিলা ন্যায়াধীশ কে এম পাণ্ডেই ১৯৮৬ চনৰ ১ ফেব্ৰুৱাৰীত গঠনটোৰ তলা আঁতৰোৱাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে, যাতে হিন্দুসকলে পূজা কৰিব পাৰে।১৯৯০ চনত লাল কৃষ্ণ আদৱানীয়ে গুজৰাটৰ সোমনাথ মন্দিৰৰ পৰা অযোধ্যালৈ ৰথ যাত্ৰা আৰম্ভ কৰে।
৬ ডিচেম্বৰ ১৯৯২ : ১৯৯২ চনত বাবৰি মছজিদ ভাঙি পেলোৱা হয় । ভি এইচ পি আৰু শিৱসেনা আৰু অন্যান্য হিন্দু সংগঠনৰ লাখ লাখ শ্ৰমিকে বিবাদিত গাঁথনিটো ভাঙি পেলায়। সমগ্ৰ দেশতে সাম্প্ৰদায়িক দাঙ্গা সংঘটিত হয়, য’ত ২ হাজাৰৰো অধিক লোকৰ মৃত্যু হয়।
২০০২ চন: গোধৰাত হিন্দু কৰ্মী কঢ়িয়াই অনা এখন ৰেলত অগ্নিসংযোগ কৰা হয়, য’ত ৫৮ জন লোকৰ মৃত্যু হয়। ইয়াৰ বাবেই গুজৰাটৰ দাঙ্গাত ২ হাজাৰৰো অধিক লোক নিহত হয়।
২০০৩ চনৰ আগষ্ট মাহত এ এছ আই (Archaeological Survey of India) নামৰ সংস্থাটোৱে মছজিদটোৰ স্থানত খনন আৰম্ভ কৰে আৰু ইয়াৰ তলত দশম শতিকাৰ মন্দিৰৰ প্ৰমাণ পোৱা বুলি দাবী কৰে।
বৰ্ষ ২০১০: এলাহাবাদ উচ্চ ন্যায়ালয়ে নিজৰ সিদ্ধান্তত বিবাদিত স্থানটো চুন্নী ৱাকফ ব’ৰ্ড, ৰাম লাল্লা বিৰাজমান আৰু নিৰ্মোহী আখৰাৰ মাজত ৩টা সমান ভাগত বিভক্ত কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।
২০১১ বৰ্ষ: অযোধ্যা বিবাদক লৈ এলাহাবাদ উচ্চ ন্যায়ালয়ৰ সিদ্ধান্ত স্থগিত ৰাখিছিল উচ্চতম ন্যায়ালয়ে।
২০১৯ চনৰ নৱেম্বৰৰ ভিতৰত উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ মুখ্য ন্যায়াধীশ ৰঞ্জন গগৈয়ে ২০১৯ বৰ্ষত ৫ জনীয়া বিচাৰপীঠ গঠন কৰি হিন্দু পক্ষৰ স্বাৰ্থত ৰায় দি ট্ৰাষ্টৰ জৰিয়তে ৰাম মন্দিৰ নিৰ্মাণৰ নিৰ্দেশ দিয়ে। ইয়াৰ লগে লগে ৫ একৰ মাটি চুন্নী ৱাকফ ব’ৰ্ডক দিয়া হয়, য’ত অযোধ্যাত মছজিদ নিৰ্মাণ হ’ব। ডিচেম্বৰ মাহলৈকে এই বিষয়ত কেইবাখনো আৱেদন দাখিল কৰা হয় আৰু উচ্চতম ন্যায়ালয়ে এই বিষয়টো নাকচ কৰে।
৯ নৱেম্বৰ ২০১৯: উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ পাঁচজনীয়া বিচাৰপীঠে ৰাম মন্দিৰৰ সপক্ষে ৰায় দিয়ে। হিন্দু পক্ষই লাভ কৰিছিল ২.৭৭ একৰ বিবাদিত ভূমি।
আৰু ২০২৪ ৰ ২২ জানুৱাৰী তাৰিখে প্ৰধামন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ৰাম বিগ্ৰহ প্ৰাণ প্ৰতিষ্ঠা কৰে। এনেক ৫০০; বছৰৰ ইতিহাস ওৰ পৰে।